Om de begrijpelijkheid van de teksten van het nieuwe Omgevingsloket te testen deden 9 laaggeletterden op 30 april 2020 een online praktijkproef. De resultaten helpen bij het verbeteren van de teksten en dragen zo bij aan een toegankelijk, begrijpelijk en gebruikersvriendelijk Omgevingsloket. Maar ook op andere manieren werken we aan digitale inclusie bij de ontwikkeling van het digitaal stelsel en het Omgevingsloket.
Digitale toegankelijkheid Omgevingsloket
Het Omgevingsloket is een website waar digitale informatie over de Omgevingswet straks samenkomt. Zo kan iedereen deze informatie straks op 1 plek bekijken en direct gebruiken. Bijvoorbeeld voor het aanvragen van een vergunning om een dakkapel te bouwen. Of om op te zoeken welke regels er op een bepaald gebied gelden.
Eind 2019 onderzocht Stichting Accessibility, een onafhankelijk expertisecentrum voor toegankelijke ICT, of het nieuwe Omgevingsloket voldoet aan de internationale standaarden voor digitale toegankelijkheid. Dat bleek voor een groot gedeelte al het geval.
Om het Omgevingsloket verder te verbeteren heeft het programma Aan de slag met de Omgevingswet (ADS) vervolgens de praktijkproef voor laaggeletterden opgezet. Het programma wilde daarmee te weten komen of de teksten in het Omgevingsloket begrijpelijk zijn voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.
Voor deze proef werkte het programma ADS samen met stichting ABC – een stichting van en voor laaggeletterden in Nederland. De deelnemers aan de praktijkproef hebben op latere leeftijd leren lezen en schrijven en zetten zich nu in als Taalambassadeurs voor deze stichting.
Praktijkproef in het nieuwe Omgevingsloket
Volgens cijfers van de rijksoverheid is in Nederland 1 op de 9 mensen tussen 16 en 65 jaar laaggeletterd. Ze hebben moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak vinden zij het ook lastig om met een computer om te gaan.
Met de invoering van de Omgevingswet is het belangrijk dat ook laaggeletterden de teksten van het Omgevingsloket goed begrijpen. Ook zij moeten ermee kunnen werken. Door de teksten in het Omgevingsloket te testen en te verbeteren zorgt het programma ervoor dat het nieuwe Omgevingsloket voor deze groep begrijpelijker en daardoor beter toegankelijker wordt.
Voorafgaand aan de praktijkproef bekeken de 9 Taalambassadeurs een aantal pagina’s van het Omgevingsloket. Zij kregen de opdracht om de woorden en zinnen te onderstrepen die voor hen moeilijk zijn. Na een uitleg over videobellen volgde de online praktijkproef. Met Hank Gronheid, de begeleider van de Taalambassadeurs van stichting ABC, bespraken ze gedurende 2 uur hun voorstellen voor verbetering van de teksten.
Hank Gronheid: Projectleider Sander Haaksma deelde zijn scherm zodat we de uitgekozen woorden en zinnen gezamenlijk konden behandelen. Tussendoor vroeg ik of de Taalambassadeurs woorden begrepen die zij niet als moeilijk hadden aangevinkt maar waarvan ik het gevoel had dat deze wellicht niet begrijpelijk zijn voor laaggeletterden. Op deze manier konden we zoveel mogelijk reacties ophalen over de begrijpelijkheid van het Omgevingsloket.
Begrijpelijkheid van het Omgevingsloket verbeteren
Tijdens de proef hield een webredacteur zorgvuldig de opmerkingen bij. “Icoontjes en meer afbeeldingen zouden me kunnen helpen om moeilijke onderdelen te begrijpen”, was zo’n opmerking.
Sander Haaksma van het UX-team van het Digitaal Stelsel Omgevingswet en projectleider van de praktijkproef: Het is heel waardevol om van deze Taalambassadeurs te horen waar zij behoefte aan hebben. Als een simpele aanpassing als het toevoegen van een icoontje of afbeelding deze doelgroep kan helpen, kunnen we snel meters maken in het verbeteren van de begrijpelijkheid. Ik zie deze praktijkproef, net als bij de andere projecten, als een proces waarbij we elke keer meer leren en onze dienstverlening verbeteren. Heel waardevol, omdat iedereen straks via het Omgevingsloket een vergunning moet kunnen aanvragen. Voor het verder ontwikkelen van het Omgevingsloket blijven we samenwerken met de Taalambassadeurs van Stichting ABC om teksten te toetsen op begrijpelijkheid.
Digitale inclusie van het Omgevingsloket
Naast begrijpelijk moet het Omgevingsloket ook gebruiksvriendelijk zijn. De gebruiker moet in het Omgevingsloket effectief en efficiënt een aanvraag voor bijvoorbeeld een vergunning kunnen doen. En het Omgevingsloket moet voor iedereen toegankelijk zijn. Ook voor mensen met een beperking.
Via het programma ADS streven de gezamenlijke overheden naar een Omgevingsloket dat gebruiksvriendelijk, toegankelijk en begrijpelijk is voor iedereen: inclusieve dienstverlening. Lees op de pagina Digitale inclusie hoe het programma ADS dit aanpakt en hoe u hier ook zelf mee aan de slag kunt gaan.