Dinsdag 10 november 2020 was de interbestuurlijke bijeenkomst ‘Samen werken aan werkende ketens’ in de regio Achterhoek in Gelderland. Deze bijeenkomst was de eerste in een reeks van tweemaandelijkse bijeenkomsten waarin interbestuurlijk wordt afgestemd over de keten ‘Van plan tot publicatie’ en de keten ‘Van initiatief tot afhandeling’.

Deze reeks van bijeenkomsten is een aanpak die in alle regio’s zal worden ingezet om eind 2021 overal de werkende ketens te hebben die nodig zijn voor de start van de Omgevingswet.

André van Nijkerken
André van Nijkerken, Regionale implementatiecoach Omgevingswet (RIO) in de Achterhoek

Het is laagdrempelig en toegankelijk en daardoor horen veel meer mensen wat er allemaal gebeurt bij andere gemeenten of ketenpartners.

De Achterhoek had de primeur

De regio Achterhoek had dinsdag de landelijke primeur. Zij waren de eerste regio waarin werd gestart met de reeks bijeenkomsten. Om stipt half 10 startte de bijeenkomst met een introductie door André van Nijkerken, Regionale implementatiecoach Omgevingswet (RIO) in de Achterhoek. In het ochtenddeel werd daarna dieper ingegaan op deelonderwerpen rond de keten ‘Van plan tot publicatie’. In het middagdeel kwam de keten ‘Van initiatief tot afhandeling’ inclusief toezicht en handhaving aan bod.

"De Omgevingswet komt met nieuwe spelregels en nieuw instrumentarium in de beleidscyclus. Dat is wennen", begint André. "Op 1 januari 2022 moet een aantal onderdelen van die beleidscyclus al goed werken. Aan elk van die onderwerpen zit een heel palet van samenwerkingen vast. Deze bijeenkomsten zijn er om met elkaar te inventariseren of we in die samenwerking op de goede weg zijn. We bekijken welke concrete stappen we kunnen en moeten zetten om te komen tot goed werkende ketens. Waar kan bijvoorbeeld al getest en geoefend worden? Of wat is er nodig om dat met elkaar te kunnen gaan doen? Misschien liggen er hulpvragen waar het programma of een andere organisatie in de regio bij kan helpen. Alles is er op gericht om met elkaar van denken naar doen te komen."

Gerdo Groot Roessink
Gerdo Groot Roessink, bestuurssecretaris en projectleider bij de Omgevingsdienst Achterhoek

Gerdo Groot Roessink, bestuurssecretaris en projectleider bij de Omgevingsdienst Achterhoek vult aan: "We weten als regio wat we moeten doen en hoe we dat moeten aanpakken, maar een bijeenkomst als deze geeft een extra zetje. Werkgroepen die een beetje waren ingeslapen hebben een impuls gekregen. De bijeenkomst van dinsdag gaf al direct aanleiding om zaken op te pakken."

Met ruim 50 deelnemers in zowel het ochtenddeel als het middagdeel, was de bijeenkomst goed bezocht. "Het voordeel van zo’n digitale bijeenkomst is dat er ook andere mensen aanwezig zijn dan in een projectleidersoverleg", gaat Gerdo verder. "Het is laagdrempelig en toegankelijk en daardoor horen veel meer mensen wat er allemaal gebeurt bij andere gemeenten of ketenpartners. Je hoort dingen waar je niet direct iets mee hoeft, maar wel goed zijn om te weten."

Naar werkende ketens

André van Nijkerken benadrukt dat deze bijeenkomsten niet zijn bedoeld om op een specifiek onderwerp te verdiepen. "De bijeenkomsten zijn er om met elkaar aanvullende afspraken te maken die nodig zijn om tot werkende ketens te komen. Elk deelonderwerp wordt daarom kort aangestipt en afgesloten met duidelijke vervolgafspraken die zoveel mogelijk binnen de bestaande organisaties en samenwerkingen worden uitgevoerd. Voor verdieping op specifieke onderwerpen zijn er voldoende webinars, spreekuren en andere hulpmiddelen. Wij hoeven dat tijdens deze sessie niet allemaal te herhalen."

Het is belangrijk om de regio bij te praten over wat het programma Aan de slag met de Omgevingswet organiseert en aan informatie en hulpmiddelen heeft.

Adrie van Bohemen
Adrie van Bohemen, DSO-expert bij Aan de slag en projectleider bij de gemeente Doetinchem

Bij de bijeenkomst waren enkele experts van het programma Aan de slag met de Omgevingswet te gast om op een aantal deelonderwerpen in te gaan en aan te geven welke stappen al gezet kunnen worden. "Het is belangrijk om de regio bij te praten over wat het programma Aan de slag met de Omgevingswet organiseert en aan informatie en hulpmiddelen heeft", vertelt Adrie van Bohemen, DSO-expert bij Aan de slag en projectleider bij de gemeente Doetinchem. Adrie besprak de stand van zaken van aansluiten op het Digitaal stelsel Omgevingswet (DSO). Het programma heeft inzicht in de individuele situaties bij overheden en kan daarmee partijen met dezelfde vraagstukken bij elkaar brengen. Bij het onderwerp 'aansluiten op het DSO' blijkt dat een gemeente een vraagstuk, waar meer gemeenten mee worstelen, al heeft opgelost. En die gemeente biedt vervolgens aan deze tactiek in de DSO werkgroep toe te lichten. "Dit is een mooi resultaat. Precies waarom we dit doen."

Wim van Oekel
Wim van Oekel, RIO in onder meer de regio Hart van Brabant

Leren van andere regio’s

Wim van Oekel, RIO in onder andere de regio Hart van Brabant, vertelt over het leerproces Omgevingsplan van de VNG. De regio Hart van Brabant is gestart met dit traject om te oefenen met activiteiten maken en beschrijven en het opstellen van een transitieplan tot 2030. Wim vertelt wat het aanbod inhoudt en deelt de ervaringen van de 1e cursusdag.

Gerdo Groot Roessink: "Voor ons als regio is het erg interessant om de ervaring van Hart van Brabant te horen. Het Omgevingsplan is een onderwerp waar gemeenten voor een grote uitdaging staan. Het is interessant om te horen waar andere regio’s hun informatie vandaan halen en hoe ze de samenwerking organiseren."

Puzzelstukjes bij elkaar brengen

"Zo’n eerste bijeenkomst is spannend. Aftasten. Waar komt Den Haag zich mee bemoeien?", zegt André van Nijkerken na afloop. "In alle regio’s en dus ook in de Achterhoek hebben projectleiders en vakmensen van verschillende overheden zich in meer of mindere mate al verenigd", gaat André verder. "We zien dat er hard wordt gewerkt aan de Omgevingswet, maar we zien ook dat er nog te veel aan losse puzzelstukjes wordt gewerkt. Het komende jaar moeten al die puzzelstukjes in elkaar gaan vallen tot werkende ketens en dat gaat niet vanzelf. Daar is regelmatige onderlinge afstemming voor nodig. Deze bijeenkomsten zijn een interbestuurlijk afstemmoment dat daarbij gaat helpen. We stellen met elkaar vast wat goed loopt, waar nog aanvullende afspraken nodig zijn en welke volgende stappen we al kunnen of moeten zetten op weg naar werkende ketens."

Nu is het aan ons om het 2-maandelijkse ritme vast te houden.

André herhaalt nog een keer dat het programma Aan de slag niet komt vertellen hoe de regio de implementatie moet aanpakken. "Wij zijn er om de implementatie makkelijker te maken. Om te ondersteunen met kennis en ervaring die in andere regio’s al is opgedaan."

Gerdo vult aan: "Het is fijn dat André als RIO het initiatief heeft genomen om de eerste bijeenkomst te organiseren. Nu is het aan ons om het 2-maandelijkse ritme vast te houden. In december staat ons Achterhoeks projectleidersoverleg gepland en dan zullen we de gemaakte afspraken nog concreter maken. Er zullen dan ook weer nieuwe actuele zaken op de agenda staan die nuttig zijn om met elkaar te delen én het te plannen vervolg van deze bijeenkomst. Zo kunnen we stap voor stap samen groeien."

De ervaring die is opgedaan bij de eerste bijeenkomst kan André een week later al toepassen in Arnhem. Deze regio is de tweede groep die start met de 2-maandelijkse reeks. In de week daarna is Nijmegen aan de beurt. "We proberen een vast format te ontwikkelen, een beproefde methode waar iedereen optimaal profiteert van elkaars ervaringen. Tegelijkertijd zien we dat elke regio op een eigen manier is georganiseerd en daar passen wij ons als RIO’s op aan. Wij zijn er om te ondersteunen, niet om te sturen. In het best denkbare scenario zijn wij als RIO overbodig."

Meer informatie

Persoonlijke verhalen zijn een grote inspiratiebron. Hoe doen anderen het? Waar lopen ze tegenaan? Waarom gaat het goed? En waarom gaat het soms ook minder goed? Wat leer je daarvan?  Lees meer praktijkverhalen en kijk ook eens bij de 'blogs' en 'interviews'. op onze website Aan de slag met de Omgevingswet.