Wegwijzers in de regio: de drijfveren en doelen van de 3 nieuwste RIO's

Ogen en oren

Elke RIO bouwt en onderhoudt een eigen regionaal netwerk. Ze zijn het vaste aanspreekpunt voor organisaties die bijdragen aan de implementatie van de Omgevingswet, zoals gemeenten, provincies, Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD’en), veiligheidsregio’s, omgevingsdiensten en waterschappen. De RIO’s stimuleren onderlinge samenwerking, signaleren uitdagingen en knelpunten, en delen best practices en praktijkverhalen – binnen hun regio, maar ook daarbuiten.

Landelijk werken de RIO’s samen met partijen als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen, het Rijk en het programma Aan de slag met de Omgevingswet. 'De RIO’s zijn onze ogen en oren', aldus Majola Boogmans (programmamanager Omgevingswet bij VNG) tijdens de Inspiratiedag van het programma op 9 december. 'Zij zijn degenen die met de voeten in de klei staan en het beeld dat in het land leeft naar boven brengen. Het is belangrijk dat wij daar in Den Haag op inspringen. Nu we nog maar een half jaar te gaan hebben, is het heel belangrijk dat we onze acties gericht inzetten. En daar leveren de RIO’s heel belangrijke informatie voor.'

Bijdragen aan complexe (verander)vraagstukken

Monique Pruijs werkt sinds september 2021 als RIO voor de regio Twente en IJsselland. Wat is haar motivatie om aan de slag te gaan? 'Het aanpakken van complexe vraagstukken, bijdragen aan een betere dienstverlening van overheden en samen verandervraagstukken en (digitale) transformaties vormgeven: dat is al jaren mijn drijfveer in mijn werk. Als RIO bied ik een luisterend oor. Ik kijk waar organisaties behoefte aan hebben en hoe we hen daarin kunnen ondersteunen. Dat is een mooie rol, vind ik. Door mijn achtergrond – ik werk nu zo’n 6 jaar met de Omgevingswet – heb ik ook veel kennis van de inhoud. Zo kan ik echt die verbindende schakel zijn tussen alle betrokken partijen.'

Waar gaat Monique zich in de aanloop naar de inwerktreding vooral op richten in haar regio? 'Het is belangrijk dat bevoegd gezagen in de regio heldere afspraken maken over hoe je met elkaar samenwerkt als je elkaar nodig hebt. Ik ben bezig om die regionale samenwerkingsafspraken ingebed te krijgen in de lijnorganisaties, samen met mensen uit de regio. Verder voer ik een-op-eengesprekken met alle gemeenten. Aan de hand van de minimale actielijst voor gemeenten bespreken we de stand van zaken. Zo kan ik gericht hulp bieden. Daarnaast kijk ik ook wat er landelijk allemaal gebeurt: regionale samenwerkingsafspraken, best practices, praktijkvoorbeelden. Dat deel ik dan in mijn regio, bijvoorbeeld via mijn nieuwsbrief, en binnenkort ook via het RIO-vragenuurtje. En wat ik tot slot doe: iedereen enthousiasmeren en de moed erin houden!'

Terug naar de bedoeling

Vanessa Koomen begon in november 2021 als RIO voor de regio Zeeland en West-Holland. Haar belangrijkste drive? Integraal samenwerken aan landelijke en maatschappelijk urgente thema’s als de energietransitie en klimaatadaptatie, zo legt ze in deze video uit.

Net als Monique voert Vanessa gesprekken met organisaties over de minimale acties voor de inwerkingtreding: 'Ik breng samen met de programmamanagers Omgevingswet per organisatie in kaart wat er minimaal moet gebeuren voor de inwerkingtredingsdatum op 1 juli 2022. Wat moet je als organisatie dan écht op orde hebben? De behoeften en uitdagingen verschillen per gemeente: van technische vraagstukken tot het omzetten van een bestemmingsplan naar een omgevingsplan, of het samenwerken met ketenpartners. Er komt veel op organisaties af in deze tijd; ik help ze met prioriteren. Ik ben eigenlijk een soort wegwijzer: doordat ik gerichte vragen stel, kunnen we concreet maken op welke gebieden een organisatie ondersteuning kan gebruiken. Met de wetenschap dat het vanaf 1 juli pas écht begint voor iedereen.'

'We werken met elkaar keihard naar die inwerkingtreding toe. Daarbij verlies je soms uit het oog waarom we dit ook alweer deden met elkaar. Ik vind het belangrijk om het grote plaatje te blijven zien, om terug te gaan naar de bedoeling van de wet. De RIO is naast een wegwijzer ook een inspirator! De Omgevingswet is omdenken, omarmen en omzien naar elkaar. Ondanks dat we soms omgevingsmurw worden, is het de kunst om de waarde van deze wet te blijven zien. Want uiteindelijk doen we dit omdat we als land veel meer integraal moeten samenwerken, óók met inwoners en ondernemers, om onze leefomgeving te behouden en te beschermen. Zodat we veilig en gezond kunnen leven.'

Effectief omgaan met capaciteit

Marijke Besselink begon in november 2021 als RIO voor de regio Limburg. Waar haar prioriteit ligt in de regio? Bij aandacht voor veiligheid en gezondheid in de leefomgeving, vertelt ze in dit filmpje.

Het zijn onderwerpen die haar vanuit haar eerdere functie als Landelijk projectleider Omgevingsrecht bij de Brandweer Nederland dicht aan het hart liggen. Daarnaast ligt haar prioriteit bij integraal samenwerken: 'Het is tijd dat mensen uit hun hokje komen en elkaar opzoeken. Als RIO ben ik de link tussen de gemeenten, de ketenpartners en de VNG. En vanuit die rol kijk ik waar de samenwerking beter kan.'

Meld u ook aan voor de regionale nieuwsbrief.

Ook Marijke helpt gemeenten de basis af te krijgen voor de inwerkingtreding van de wet: 'Grote gemeenten zoals Venlo en Maastricht zijn al bijna klaar voor de Omgevingswet. Maar kleinere gemeenten krijgen door gebrek aan capaciteit en moeilijk vervulbare vacatures nauwelijks het DSO gereed voor 1 juli. Op die gemeenten zal ik mij de komende tijd richten. Ik kijk waar de zorgen en uitdagingen zitten. En hoe ik samen met de VNG die gemeenten kan ondersteunen. Door goede voorbeelden te delen, ze bij ketenbijeenkomsten te betrekken, maar ook door grote gemeenten zoals Venlo en Maastricht te motiveren hen te helpen. Zo kunnen we effectiever omgaan met de capaciteit in de regio.'

Als RIO moet je eigenlijk overal tegelijk zijn: 'Je bent het aanspreekpunt van de regio. Je moet er voor alle gemeenten en ketenpartners zijn en weten wat er in de regio speelt. Dat is niet niks. Gelukkig heb ik een leuke maar ook slimme groep RIO’s om me heen die met me kunnen meedenken en tips geven.'